در حال حاضر استان مازندران و به ویژه روستاهای ورا زده علیا، جوربند، انگتارود و… (از توابع شهرستان نور) جزو مناطق معروف تولید مصنوعات چوبی محسوب میشود و صنعتگران هنرمندی که به کار در این رشته اشتغال دارند با استفاده از تنهٔ یکپارچهٔ درختان و بدون بهرهگیری از ابزار کار مدرن مصنوعاتی هنری و مصرفی متعددی تولید میکنند که از بین آنها جوله، کلر، لاک، عصا، تختهٔ سبزی خردکنی، قاشق و قندانهای تزیین شده با مجسمه حیوانات قابل اشاره است و توانسته در بازارهای محلی و هم چنین بازار سایر شهرهای ایران جای شایسته یی را به خود اختصاص دهد.
استان مازندران به سبب مجاورت با دریاچهٔ خزر و برخورداری از بارندگی به میزان کافی، از جمله مناطق سرسبز کشورمان است که دارای جنگلهای وسیع و انبوهی میباشد و فراوانی چوب در این منطقه باعث شده تا از گذشتههای دور، روستانشینان و سکنهٔ مناطق حاشیهٔ جنگلها قسمت اعظم نیازهای خود را از چوب تهیه کنند و در این رابط ه به مهارت فوق العاده و قابل تحسینی دست یابند.
چوبی که از جنگلهای استان مازندران به دست میآید به دو دستهٔ بزرگ تقسیم میگردد. نخست چوب گیاهان تیز برگ (نظ یر انواع کاج و سرو) که به رنگهای زرد یا سفید متمایل به قرمز دیده میشود و بسیار نرم و سبک است، قدرت تحمل فشار زیادی را دارد و در مقابل رط وبت و سایر عوامل جوی بسیار مقاوم میباشد و به دشواری تاب میخورد و ترک بر میدارد.
دستهٔ دوم چوبهایی که از جنگلهای استان مازندران به دست میآید چوب درختان پهن برگ نظیر راش، بلوط، گردو، زبان گنجشک، نارون، چنار، ملج، افرا و… است که اگرچه ویژگیهای چوب درختان تیز برگ را ندارد، اما کار کردن با آن بسیار ساده است. صنعتگران روستاهای مورد اشاره با بهره گیری از این خاصیت درختان پهن برگ خصوصا ویژگیهای درختان ملج و افرا که کار کردن با آن آسان است و در مقابل خشکی یا رط وبت عکس العمل چندانی از خود نشان نمیدهند و در برابر پیچیدگی، کج شدن و ترک خوردن مقاوم هستند استفاده نموده و محصولاتی تولید میکنند، که هر یک در حد خود زیبا و قابل تامل است و دارای کاربردهای مختلف هنری و مصرفی میباشد.
ابزار کار سازندگان مصنوعات چوبی استان مازندران از وسایلی ساده و ابتدایی تجاوز نمیکند و در مجموع عبارت است از: تبر تیشه اره سوهان چوب ساب مغار که در اصطلاح محلی رخ نامیده میشود اسکنه ورنده و با کمک همین ابزار کار مختصر است که صنعتگران به چوب بی شکل هویت میبخشند و تنههای قط ور و بی روح درختان را به صورت محصولاتی با هیاتهای متناسب در میآورند.
نحوه و مراحل کار سازندگان مصنوعات چوبی استان مازندران به این صورت است که بعد از قطع تنهٔ درختان آنها را به اندازهٔ تقریبی محصولی که قصد ساخت آن را دارند بریده و سپس با کمک تیشه شکل اولیه یی را که باید داشته باشد میتراشند. سپس محصولی را که به صورت ابتدایی تراشیده شده مدتی در جایی گرم و خشک و در جریان هوای آزاد قرار میدهند تا رط وبت گیری یا به اصطلاح معروف خشک شود و در آخرین مرحله، چوبها را مجددا به کارگاه برگردانده به تکمیل و پرداخت آن که شامل شکل دادن نهایی به فرآورده و پرداخت آن با کمک چوب ساب و سمباده میباشد میپردازند و در نهایت قسمتهای درونی و برونی مصنوع را با ماده یی شیمیائی میپوشانند تا کلیهٔ خلل و فرج چوب مسدود گردد و در مقابل عوامل جوی استقامت پیدا کند.
قسمت اعظم مصنوعات چوبی مناطق روستائی استان مازندران دارای مصارف و مشتریان محلی است و بخشی از آن نیز توسط فروشگاههای وابسته به سازمان صنایع دستی ایران در نقاط مختلف کشور عرضه میشود که خوشبختانه با استقبال خوب هموطنان عزیز مواجه شده است .
منابع: گالری لیلیت – بیتوته – ویکی پدیا