اصطلاح «رودوزی» یا «روکاری» (Embriodery) به هنری گفته می‌شود که طی آن نقوش مختلفبر روی پارچه‌های بدون نقش از طریق دوختن یا کشیدن قسمتی از نخ‌های تار و پود پارچهبه وجود می‌آید (منتخب صبا). هر چند که زمان پیدایش «رودوزی» که در آغاز برایتزئیین البسه بوده دقیقاً مشخص نیست اما اسناد و مدارک موجود و نمونه‌های به دست آمده حکایت از رواج رودوزی‌ها در دوران ایران باستان دارد.
چهل تکه دوزی در ایران به نام‌های مختلفی شناخته می‌شود از جمله خاتمیدوزی، لندره دوزی و گاهی هم با عنوان تکه دوزی از آن یاد می‌شود. آنچه که ازاسناد و مدارک محدود بر می‌آید بیانگر این است که چهل تکه دوزی مخصوصاً زمانی که باآجیده دوزی یا مطلسه دوزی همراه باشد در گروه رودوزی‌های سنتی ایران جای می‌گیرد.
این نوع دوخت ازدوران گذشته در ایران رایج بوده با این حال تاریخ مشخصی برای پیدایش آن در دستنیست، اما آثار باقی مانده در موزه‌های ارمیتاژ لنینگراد و مترو پولیتن و موزه یایران باستان حکایت از رواج خاتمی دوزی در دورهٔ سلجوقی دارد .
به طور کلی این کار در ایران در زمان‌های متفاوت رایج بوده به طوری که قطعات مختلف پارچه با مهارت هر چه تمامتر و با توجه به هماهنگی کامل رنگ‌ها در کنار یکدیگر دوخته می‌شدند و روی بخیه‌ها را هم با گل دوزی‌های ابریشمی (آجیده دوزی) زیبا می‌ساختند.
این کار زحمت زیادی داشته و افراد در ازاء آن در گذشته دستمزد دریافت می‌کردند. در این زمینه از محمد علی جمالزاده نقل است که:
«خاتمی دوزی سابقاً در ایران بسیار رواج داشته و امروزه روز به روز از میانمی رود و آن عبارت است از مقداری خرده پارچه‌های مختلفه اللون و مختلفه الشکل که ازروی استادی طوری پهلوی یکدیگر دوخته می‌شود که شباهت کامل به شال‌های کشمیر پیدامی‌کند و بخیه دوزی‌ها را نیز با گلدوزی‌های ابریشمی ملمون می‌پوشانند و یک قطعه پنج تا شش ذرعی این نوع کار 50 تا 60 تومان قیمت دارد و بعضی پرده‌ها را از 100 تا250و یک زین پوش را از 20 تا 120 تومان می‌فروشد .
بنابر این بر اساس اسناد محدودی که در دست است ملاحظه شد که چهل تکه دوزی در ایران رواج داشته اما اینکه دقیقاً به چه زمانی بر می‌گردد و درگذشته دقیقاً به چه صورتی انجام شده اطلاعات مشخصی در دست نیست. تنها می‌توان به این نکته اشاره کرد که این کار در ایران موارد استفادهٔ مختلفی داشته که عبارتنداز رویه لحاف، رویه کرسی، رختخواب پیچ، سجاده، رویه پشتی، رو قوری، رو تختی،کوسن، پشتی، رو مبلی، پرده‌های مختلف، بقچه سوزنی و تابلوهای تزئینی …
همچنین مراکز اصلی که در ایران این دوخت را انجام می‌دادند عبارتند از رشت، اصفهان، یزد، تبریز، کاشان، کُردستان، و آذربایجان غربی که امروزه هیچ اطلاعاتی پیرامون این آثار در این مراکز وجود ندارد.
منابع: گالری لیلیت – بیتوته – ویکی پدیا
