طلاکوبی روی فولاد

طلاکوبی یکی از شیوه‌های تزئین اشیاء و آثار فولادی است که در شهر اصفهان از زمان‌های بسیار دور، رواج دارد.

از فولاد علاوه بر ابزارهای معمولی، علم نیز می‌سازند. می‌دانیم علم را پیشاپیش صف عزاداران به ویژه در مراسم سوگواری امام حسین (ع)، حرکت می‌دهند. علم علاوه بر تیغه‌های فولادی، معمولا دارای پیکره‌هایی از برخی از پرندگان و حیوانات واقعی، اساطیری و افسانه‌ای و نیز گلدان، قوطی و شمعدان است که تمامی‌ آن‌ها به میله‌ای که قاب بر آن تکیه دارد، متصل است. روی تیغه‌های فولادی علم به ویژه تیغه وسط که از سایر تیغه‌ها بلندتر است، اسماء مبارکه طلاکوبی می‌شود.

هم اکنون در اصفهان، طلاکوبی روی مجسمه‌های پرندگان و حیوانات مانند طاووس، کبوتر، آهو، شیر و… که در واقع به تقلید از پیکره‌هایی که به انواع علم‌های سوگواری متصل است، ساخته و پرداخته می‌شود. این مجسمه‌ها در سال‌های اخیر طرفداران هنر دوست زیادی دارد.

ساخت ابزارآلات مراسم عزاداری و تعزیه خوانی از عمده محصولات تولیدی رشته علامت سازی است. جنس فلز به کار رفته اغلب فولاد است که تمام مراحل شکل دهی کار به وسیله چکش و با دست انجام می‌گیرد و در پایان کل قطعات به هم متصل شده و کار پرداخت میگردد.

از فولاد علاوه بر افزارهای معمولی اقدام به ساخت علم نیز می‌کنند. علم علاوه بر تیغه‌های فولادی معمولا دارای پیکره‌هایی از برخی پرندگان و حیوانات و براق و نیز گلدان و شمعدان است که تمامی آن‌ها به میله‌ای که قاب بر آن تکیه دارد متصل است و بر روی تیغه‌های علم بویژه تیغه وسط که از سایر تیغه‌ها بلندتر است اسماء مبارکه طلاکوبی می‌شود.

در پایان نمونه کار آماده به شیوه طلاکوبی تزیین می‌شود. ابتدا تمام قسمتهایی را که برای طلاکوب شدن در نظر گرفته اند به وسیله کارد مخصوص خش انداخته و طرح مورد نظر بر روی سطح فولاد حک می‌کنند سپس سیمی از جنس طلا به ضخامت یک تار موی انسان در شیارهای حک شده قرار داده شده به وسیله چکش نقره کوبی کوبیده می‌شود تا در شیار موردنظر کاملا فرو رود سپس با یک قطعه سنگ یشم آن قدر بر روی کار میکشند که طلا و فولاد به یکدیگر جوش میخورند.

در حال حاضر طلاکوبی بر روی مجسمه‌های پرندگان و حیوانات نظیر طاووس، آهو، شیر و غیره صورت می‌گیرد. یک کار فولادی طلاکوب شده زیر ساخت(پیکره یا تیغه یا هر دو) میبایست از کیفیت مناسب برخوردار باشد. قالب گیری مناسب، سوهان کاری وپرداخت هنرمندانه و با دقت بر ارزش کار می‌افزاید.

پس از اتمام کار طلاکوبی بر روی فولاد نوعی جوهر مخصوص مالیده می‌شود و به وسیله حرارت تمام سطح فولاد سیاه رنگ می‌شود. در نهایت تمام قسمتهای کار به وسیله مصقل پرداخت میگردد تا کاملا جلا پیدا کند.

منابع: گالری لیلیت – بیتوته – ویکی پدیا