سفالگری به تبدیل خاک به لوازمی نظیر کوزه، کاسه و.. گویند که به احتمال بسیار زیاد قدیمیترین هنر و صنایع بشری میباشد و حتی در مواردی به اعتبار کشف نمونههایی از آن قدمت و پیشینه تمدنی را هم تعیین کرده اند. اولین نمونههای سفالی مربوط به 8000 سال قبل از میلاد مسیح است که بدون استفاده از چرخ ساخته شده است و در کنار آتش و بدون کوره پخته میشده است.
در بسیاری از موارد انسان اولیه به تقلید از سبدهایی که با استفاده از ترکه نازک درختان ساخته میشده است سفالینهها را میساخت و در برخی از موارد از سبدها بعنوان قالب استفاده میکردند.در 3500ق.م چرخ سفالگری سادهای اختراع میشود که موجب تحولی شگرف در هنر سفال میگردد.
پس از آن انواع تکنیکهای تزئین و رویه آرایی مثل نقاشی، حکاکی و برجسته کاری روی سفال به وجود میآید. پس از کشف چرخ، پیدایش و کاربرد لعاب مهمترین تحول در زمینه سفالگری محسوب میشود. ماده اولیه کار سفالگری گل است که از ترکیب انواع خاکها با آب به دست میآید.
خاکهای مورد مصرف به دو دسته تقسیم میشوند: اولیه مثل کائولین، خاک سفید، و خاک آستون ور که برای ساخت سرامیک به کار میروندو خاکهای ثانویه مثل رس که برای ساخت سفال به کار میرود.
محصولات سفال و سرامیک به طور معمول به روشهای مختلف ساخته میشوند که عبارتند از: روش فشاری، روش ورقه ای، روش لوله ای، روش چرخکاری،روش دوغابی. که روشهای فشاری، ورقه ای، لولهای بیشتر با مهارت دستان هنرمند و استفاده از قوه ذوق و خلاقیتوی شکل میگیرد.
روش چرخکاری همراه بااستفاده از چرخ سفالگریمیباشد. در روش دوغابی که برای تهیه سرامیک به کار میرود، دوغاب تهیه شده در قالبهایی از جنس گچ ریخته شده و به این وسیله به آن شکل میدهند. پس ازاجرا سفال و سرامیک خام حاصل را درکوره با دمای 950 الی 1000 درجه سانتی گراد میپزند. فراورده حاصلرا بیسکوئیت مینامند که برای مراحل لعابدادن و انواع رویه آراییها و تزئین استفاده میشود.
منابع: گالری لیلیت – بیتوته – ویکی پدیا