کالا‌مالی (کلاه مالی)

تابحال به کلاه‌های نمدی دقت کرده اید؟ آیا میدانید چطور ساخته شده اند؟
تاچند سال پیش نمد مالها وکلاه مالها در بازار شهر به تولید انواع کلاه نمدی – پالتونمدی – پالتونمدی چوپانها و زیرانداز وغیره می‌پرداختند.
مواد اولیه لازم برای تولید کلاه نمدی پشم و کرک می‌باشد. برای درست کردن اینگونه کلاه‌ها در ابتدا میبایست پشم گوسفندان حلاجی شده باشد. ماده اولی کلاه نمدی معمولا از پشم گوسفندان است البته گاها کلاه‌های کرکی هم به اینگونه تولید می‌شود که به علت قیمت بالای کرک تولید اینگونه کلاه‌ها مقرون به صرفه نیست.

به طور تقریبی برای هر کلاه کلفت 20 مثقال و برای کلاه‌های نازکتر 15 مثقال پشم گوسفند مورد نیاز است.پس از مرحله حلاجی پشم گوسفندان بایستی پشم حلاجی شده را با آب صابون ورز داد و سپس پشم ورز داده شده وارد مرحله اِنگاره (انگاره:قالب گرفتن کلاه‌ها در گویش محلی نجف اباد) گرفتن می‌شود. برای قالب گرفتن کلاه‌ها ابتدا بایستی اجاقی برای این کار گرم شده باشد و پس از سفت شدن پشم ورز داده شده (به گویش محلی هم گرفتن) پشم سفت شده را شروع به مالیدن می‌کنند. (شبیه شغل نمد مالی)

پس از شکل گرفتن کلاه نوبت به قالب گرفتن آن می‌رسد. برای این کار پنج نوع قالب مختلف وجود دارد که بنا به اندازه و نیاز قالب مورد نظر انتخاب می‌شود کلاه قالب گرفته می‌شود. پس از مرحله قالب گیری کلاه نوبت به رنگ آمیزی آن می‌رسد. رنگ‌های مورد استفاده در شغل کلاه مالی (کالامالی) معمولا از انواع رنگ‌های گیاهی است از جمله پوست انار و زاج.پس از رنگ آمیزی کلاه مجدداً می‌بایست کلاه قالب زده و تمیز (به گویش محلی پرداخت شدن) شود و کلاه آماده فروش می‌شود.

کلاه مالی امروزه دیگر مانند گذشته رونق خود را ندارد و بیشترین مشتریان محصولات این شغل از روستاها و شهرهای اطراف هستند.

منابع: گالری لیلیت – بیتوته – ویکی پدیا